Capital C in Amsterdam wint Nationale Staalprijs 2020

14 oktober 2020

De Diamantbeurs, Capital C in Amsterdam, is onderscheiden met de Nationale Staalprijs 2020. Het rijksmonument onderging een ingrijpende renovatie naar een ontwerp van architectenbureau ZJA in samenwerking met Heyligers design + project en is in oude glorie hersteld. Op het dak schittert de High Light, een bijzondere, natuurlijk gevormde koepel van staal en glas. Onderscheidend is de manier waarop de High Light zowel een blikvanger als een zelfbewust teken is, maar toch zo licht gemaakt dat het zich dienend opstelt naar het historische monument.  

Rijksmonument in ere hersteld
Het door Gerrit van Arkel ontworpen rijksmonument dat in 1911 haar deuren opende is met deze renovatie grotendeels teruggebracht naar het oorspronkelijke ontwerp. Originele monumentale kenmerken zijn gereconstrueerd en de twee markante torens, de originele dakrand en timpanen op het dak uit Van Arkels ontwerp zijn in ere hersteld. De in latere jaren toegevoegde bovenverdieping werd vervangen door twee verdiepingen met multifunctionele ruimtes onder een unieke koepel van staal en glas. De High Light is transparant, licht en open en voorzien van geïntegreerde zonnecellen die niet alleen energie opwekken, maar ook de zon weren. Zo blijft het binnenklimaat zo comfortabel mogelijk.  

Jury Bouwen met Staal
Jurylid Wico Ankersmit: “Het grotendeels terugbrengen naar het oorspronkelijke ontwerp van Gerrit van Arkel mag geslaagd heten. Nadat het gebouw in 1990 een destijds moderne dakopbouw kreeg, is het nu weer nauwkeurig hersteld in zijn originele vorm en is een eigentijds volume toegevoegd. De transparante en bolvormige nieuwe dakopbouw met een organisch lijnenspel is duidelijk op het dak aanwezig, maar ook weer niet. Het laat de oorspronkelijke vorm geheel intact, is niet opdringerig, maar biedt daarnaast ook een spannende, hedendaagse toevoeging. Constructief is het een spectaculair ontwerp, waarin weinig extra staal is ingezet en mooi is ingepast zonder pompeus over te komen. We zien hier een innovatieve constructie met een uitgekiende detaillering. Een combinatie van technieken in ontwerp en uitvoering, en dat op binnenstedelijk locatie. Modern op klassiek. Het klopt als een bus.” 

Modern versus klassiek
De vormgeving van de High Light is respectvol naar het historisch ontwerp, maar hedendaags in technisch en functioneel ontwerp. De ruimtelijke koepel is zelfstanding en staat een stapje terug van de gevellijn en los van de klokkentoren. Daar waar de twee nagebouwde torens op het dak staan, zijn de ribben van de stalen constructie weggelaten en is een groen dakterras aangelegd. De ruimtelijke koepel is een blikvanger, maar door haar terughoudende positie op het dak en de ruimtelijke, transparante constructie is deze ingetogen en eervol naar het rijksmonument. Zo vormen monument en koepel samen één natuurlijk geheel. 

State of the art architectuur en constructie 
De High Light is een staaltje state of the art architectuur en constructie: de koepel is een gridshell, wat betekent dat de constructieve kracht geleverd wordt door de dubbelle kromming van de elementen. Een principe dat grote overspanning mogelijk maakte. De lange zijden van de koepel sluiten ogenschijnlijk aan op bestaande elementen van het monumentale gebouw maar deze bleken niet in staat om de krachten uit het gridshell op te nemen. Pieters Bouwtechniek heeft om die reden een ‘giraffe en transferconstructie’ ontworpen en geïntegreerd in het ontwerp welke de krachten uit het gridshell konden opnemen waardoor het monument ter hoogte van het dak intact blijft. De vorm van de koepel en staalconstructie zijn door ZJA en Pieters in nauwe samenwerking parametrisch ontworpen en geoptimaliseerd. Hierdoor kon de huidige vorm van de High Light gerealiseerd worden, niet alleen doordat deze technisch haalbaar werd, maar ook kostenefficiënt was. Bovendien kon de vorm op een natuurlijke, gecontroleerde manier worden gegenereerd. Pieters Bouwtechniek is verantwoordelijk voor het constructieve ontwerp en Octatube voor de uitvoering van de High Light. DCV Bouw was betrokken als aannemer bij het project.

Bekroning op het dak
Met de restauratie van de Diamantbeurs, Capital C Amsterdam en de nieuwe bekroning op het dak is een iconisch gebouw weer aan het hart van Amsterdam toegevoegd. Met zijn veelkantige schittering roept de High Light de geschiedenis van het gebouw op als centrum van de internationale diamanthandel. Tegelijkertijd maakt de stijlvolle koepel in functie, vormgeving en vernieuwend constructief ontwerp de toekomst tastbaar.  

Beeld: Jan Willlem Kaldenbach


Terug naar het nieuwsoverzicht